Albert Einstein Alman İmparatorluğu’nun Ulm kasabasında 14 Mart 1879 yılında dünyaya merhaba dedi. Tüm zamanların en iyi teorik fizikçisi olarak kabul edilir. Görelilik teorisi geliştirmesiyle ün salmıştır. 1879 senesinde Yahudi (Aşkenazi) bir ailede dünyaya gelen Albert, liseyi ve yüksek öğrenimini İsviçre’de tamamladı. 1914 senesinde Max Planck’ın özel ricasıyla Almanya’ya geri dönme kararı aldı.
1921 senesinde ise fotoelektrik etki üzerine yaptığı çalışmaları ona Nobel Fizik Ödülü’nü kazandırdı. Nazi Partisi’nin iktidara gelmesi hasebiyle 1933 yılında Almanya’dan ayrıldı ve Amerika’ya yerleşti. Einstein, özel görelilik ve genel görelilik kuramlarıyla birkaç yüzyıldır Newton mekaniğinin hüküm sürdüğü uzay anlayışında bir devrim ve başkalaşım yarattı.
Oluşturduğu E = mc2 denklemi ile formüle ettiği kütle-enerji eşdeğerliği gezegenlerin nasıl bir enerji oluşturduğuna açıklamalar getirmiş ve böylelikle nükleer teknolojinin önündeki engelleri açtı. Fotoelektrik etki ile Brown hareketine getirmiş olduğu matematiksel ve bilimsel açıklamalar, modern fiziğe diğer katkılarındandır. Albert, ömrünün geri kalanında tüm kuramları bir araya getiren bir birleşik alan kuramı geliştirmeye çalıştı.
Lakin bu çabaları onu hüsrana uğrattı. Kuantum mekaniğinin birçok sonuçlarına, özellikle aralarından belirsizlik ilkesine olağanca şüpheli yaklaşmış, ne yazık ki bu yaklaşımlar ilerleyen zamanlarda geniş kabul gördü. Albert, Nazilerin nükleer patlayıcı geliştirmeleri endişesi içerisinde Amerika başkanı Franklin D. Roosevelt’e bir mektup kaleme aldı ve Amerika’nın nükleer alanda çalışmalara başlamasını tavsiye etti.
Albert Einstein’ın İdeolojisi
Holokost sonrasında Yahudilerin kendilerine ait bir ülkeleri olması gerektiği ideolojisini savundu. İsrail’in kuruluşu sırasında desteklerini sunduğu bilinir. Katıldığı birçok söyleşide Yahudilik dinine ve diğer kutsal kitaplara inancının olmadığını belirtti, sosyalizme sempati besleyen bir makale kaleme aldı.
Bertrand Russell’la beraber nükleer silahlara ve silahlanmaya karşı olan bir manifesto da yayımladı. Dahi, bütün bir hayatı boyunca 300’e yakın bilimsel makale yayımladı, aynı zamanda 150’den fazla bilimsel değer taşımayan çalışmaları da oldu.
Albert Einstein’ın Özel Yaşamı
1879 senesinde Ulm kasabasında doğan Albert, 1880 senesinde henüz 1 yaşındayken ailesi ile birlikte Münih’e yerleşti. Münih’te ilk yıllarında babası ve amcası elektrik üzerine bir aile şirketi kurdu. Annesi ise oldukça yetenekli bir piyanistti. Albert, iki buçuk yaşlarındayken Maja adında bir kız kardeşi oldu.
Okula başlama vakti geldiği sırada bile Albert, konuşma güçlüğü yaşıyordu. Bu durumdan endişelen ebeveynleri onu alıp, bir doktora götürdü. Bu sırada Albert, tipik bir çocuk hastalığı geçirdi. Babası onu hasta yatağında ziyaret ettiği sırada eline bir manyetik pusula verdi. Pusuladaki ibrenin sağa ve sola hareketleri onun oldukça etkiledi. Bilim ve araştırmaya olan ilgisi bu şekilde başladı.
Albert Einstein’ın Eğitim Hayatı
Albert Einstein’ın ailesi her ne kadar Yahudi olsa da dindar değildi, onu daha iyi bir eğitim alabileceklerini düşündüğü Katolik Hristiyan Okulu’na kaydettiler. Okulda dayatılan ezberci sistemden her ne kadar hoşnut olmasa da başarılı bir öğrenci profili çizdi. Birçok dönemin sınıf birincisi oldu. Müziğe oldukça düşkün olan anne Pauline, Albert için keman dersleri; kızı Maja için de piyano dersleri ayarladı.
Albert, keman derslerine 6 yaşından 14 yaşına kadar toplam 9 sene kadar devam etti. Bu dönemde Mozart, Beethoven sonatları çalmaktan çok hoşlanırdı. Albert, onlu yaşlarına yaklaştığı sıralarda Katolik ilkokulundan ayrıldı, böylelikle Luitpold Gymnasium’da eğitim almaya başladı. Latince öğrenmeye çok özen gösterdi. Modern dillerde sosyal ve mantık bilimleri alanında dersler aldı.
Yahudi geleneklerinin arasında bulunan, fakir bir Yahudi’yi akşam yemeğine davet etme geleneğini sürdürdükleri sırada Talmud adında bir genç ile dostluk kurar. Bir keresinde Talmud elinde Kant’ın bir kitabıyla çıkagelir. Albert, felsefe konulu bu kitabı tek okuyuşta kavrar. Talmud, bunu görünce Öklid’in Elemanlar adlı kitabını ona verir ve Albert’tan bu kitapta var olan problemleri çözmesini ister.
Çözmekle kalmadı, alternatifler üretti ve teoriler geliştirdi. Evde din dersleri almaya başladığı dönemde, dine karşı yoğun bir istek duydu. O sıralar ailesine örnek bir Yahudi olmak için helal gıdaları tüketiyor, çok çalışıyor ve Şabat günü gelince dinleniyordu. Bu dönemde yaptığı ve okuduğu bilimsel bilgiler ile kutsal bilgiler birbirine zıt düşmeye başladığında dindar kişiliği de uzun sürmedi.
Albert Einstein’ın İtalya’ya Taşınması
Albert Einstein’ın Aile şirketleri 14 koca yılın ardından iflas etti. Amcası ve babası bu sefer şanslarını İtalya’da denemeye karar verdiler ve oraya yerleştiler. Ebeveynleri, eğitimini Münih’te tamamlaması için Albert’ı gerilerinde bıraktı. Bu duruma tahammül edemeyen Albert, aile doktorlarına bir rapor düzenleterek ailesinin yanına gitti. Ailesinin yanında kaldığı sürece İsviçre’deki Federal Politeknik Okulu’na dahil edilmek için ders çalışacağına söz verdi.
Aynı zamanda Almanya’daki sıkım düzenden kurtulmak için İsviçre vatandaşlığı almaya karar verdi. İstediği okula girebilmesi için ilk önce normal bir lideden mezun olması gerekiyordu, Aarau okulunda oldukça yüksek notlar ile final sınavlarını başarıyla geçti. Politeknik okulunda fizik bölümünü tercih etti.
Albert Politeknik’te müstakbel eşi Mileva Marić ile tanıştı. 1900 senesine geldiğinde elinde artık bir fizik diploması vardı. Üniversitede asistan olarak kalmak istese de öğrencilik yıllarında asi davranışları, profesörleri kötü yönde etkiledi ve okula kabul edilmedi. İlk işi bir patent ofisinde müfettişlik oldu. 6 yıl sonunda buradan ayrıldı ve Zürih Üniversitesi’nde fizik profesörü oldu.
Mileva Maric ve Elsa Loewenthal Olan Evlilikleri
Mileva hamile olduğunu fark ettiği sırada eğitimini yarıda kesip, ailesinin yanına taşındı. Bu sırada bir kız çocuğu dünyaya getirdi. Lieserl adı verilen kızın akıbeti bilinmemektedir. Hastalanıp öldüğü veya evlat edindirildiği tahmin edilmektedir.
Albert, patent ofisinde çalışmaya başladığı sırada Mileva’yı yanına alıp dünya evine girdiği bilinir. Evlilikleri sırasında Hans ve Eduard adı verdikleri iki oğulları oldu. Bir süre sonra Albert, teyzesinin kızı Elsa ile birlikte yaşamaya başlayınca evliliklerini sonlandırdı. Elsa ile herhangi bir çocuğu olmadı. Elsa’nın ilk evliliğinden olan iki kızını kendi evladı gibi benimsedi.
Albert Einstein’ın Ölümü
1955 senesinde iç kanama geçirdi. Ameliyat olmayı reddetti ve 76 yıllık hayatı Princeton Hastanesi’nde son buldu. Otopsisini yapan Doktor Harvey beynini otopsi sırasında çaldığı söylenir. Bedeni yakılıp, kimsenin bilmediği bir yere döküldü.
Albert Einstein’ın Ödülleri
- (1921) Nobel Fizik Ödülü,
- Copley Madalyası,
- Max Planck Madalyası.
Albert Einstein’ın Eserler
- Görelilik; Özel ve Genel Kuram: Popüler Bir Yorum,
- Tek Atomlu Đdeal Gazların Kuantum Kuramı,
- Görelilik’in Anlamı,
- Brown Hareketi Kuramı Üzerine Araştırmalar,
- Niçin Savaş,
- Siyonizm Hakkında,
- Gördüğüm Kadarıyla Dünya,
- Denemeler,
- Felsefem,
- Fiziğin Evrimi,
- Otobiyografik Notlar.
