Cahit Arf Kimdir?

Cahit Arf’ın Hayatı – Cahit Arf Kimdir? Hemen hemen her gün elinizde olan 10 liralık banknotların ön yüzünde Mustafa Kemal Atatürk’ün resmi bulunurken, arka yüzünde ise ülkemizde yetişmiş en iyi matematikçilerden biri olan Cahit Arf’ın resmi bulunur. Cahit Arf; O Arf değişmezi, Arf halkaları ve Arf kapanışları gibi kendi adıyla bilinen matematiksel terimleri bilim dünyasına kazandıran bir dehadır.

Cahit Arf’ın Hayatı

Cahit Arf, 1910 yılında Selanik’te doğmuştur. Balkan Savaşları’nın başlamasıyla ailesi İstanbul’a göç etmiştir. Bir süre yer değiştirdikten sonra ilkokul 5. sınıftayken İzmir’e yerleşmiştir. Burada tanıştığı bir öğretmen sayesinde matematikle ilgilenmeye başlamıştır. Lise yıllarında arkadaşlarının çözemediği soruları çözen Arf’ın yeteneği ailesi tarafından fark edilerek Fransa’daki St. Louis Lisesi’ne okumaya gönderilmiştir. 3 yıllık olan liseyi 2 yılda bitirerek ülkesine dönmüştür.

Yükseköğrenimi için Avrupa’ya gönderilecek adaylar listesine alınan Cahit Arf, sınavı kazanarak birçok bilim insanını yetiştiren Fransa’daki École Normale Supérieure’e kaydolmuştur. Buradaki eğitimini de 2 yılda bitirdikten sonra ülkeye dönerek Galatasaray Lisesi’nde matematik öğretmenliği yapmıştır. İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi’nde doçent adayı olarak çalışmıştır.

1937 yılında doktorasını yapmak üzere Göttingen Üniversitesi Matematik Bölümü’ne giden Cahit Arf’ın bu üniversitede yaptığı doktora çalışması onun dünya çapında tanınmasına yol açmıştır. Matematikçilerin çok zor dediği doktora konusunu tek başına çalışmış ve tamamlamıştır. Burada bulduğu sonuçların bir bölümü bugün dünya matematik literatüründe Hasse-Arf Teoremi olarak geçmektedir.

1938’in sonunda Türkiye’ye geri dönen Arf; 1943’te profesör, 1955’te ordinaryüs profesör olmuştur. 1962 yılında Robert Koleji’nde matematik dersleri vermeye başlamıştır. 1963’te kurulan TÜBİTAK’ın kuruluş ve gelişmesinde büyük emeği olan Cahit Arf, yıllarca bu kurumun Bilim Kurulu Başkanlığı’nda da bulunmuştur. Matematiğe yapmış olduğu katkılardan dolayı 1974’te de TÜBİTAK Bilim Ödülü’ne layık görülmüştür. 1983-1989 yılları arasında Türk Matematik Derneği başkanlığını yapmıştır.

Cahit Arf, 1997 yılında kalp rahatsızlığı nedeniyle İstanbul’da vefat etmiştir.

 Cahit Arf Sözleri

• “Matematik de resim, müzik ve heykel gibi bir sanattır.”
• “Ben matematiğe hayatımı adadım, karşılığında bana hayatımı geri verdi.”
• “İşlerinizi başkalarına yaptırmayın. Çünkü kendi istedikleri gibi yaparlar.”
• “Matematik esas olarak sabır olayıdır. Belleyerek değil keşfederek anlamak gerekir.”
• “Elime Kuran’ı aldığımda Allah’a, elime kalemi aldığımda kendime inanıyorum.”

Cahit Arf Buluşları

Adıyla sık sık anılan matematik ve cebir alanında farklı çalışmaları bulunur. Dünya çapında tanınan birisi olmasını sağlayan buluşları vardır. Sentetik geometri alanı olarak adlandırılan matematikle alakalı pergel ve cetvel kullanımı fikrini ortaya koymuştur. Bunları kullanarak problemlerin çözülebileceğiyle alakalı çalışmaları oldukça önemlidir. Cisimleri kuadratik olarak sınıflandırmaktan doğan değişmezler olan Arf halkaları ve Arf değişmezleri de buluşları arasındadır.

Buna bağlı olarak buluşlarını kısaca şu şekilde özetlemek mümkündür:

• Arf halkaları,
• Hasse-arf teroremi,
• Arf değişmezidir.

Gelmiş geçmiş en iyi oyunculardan bir tanesi olan “Adile Naşit” ile ilgili tüm bilgiler için bu makaleyi okuyabilirsiniz.

Cahit Arf Hakkında Düzenlenen Konferanslar

Matematik ve geometri alanında adını duyuran kıymetli dehalardan bir tanesi olan Cahit Arf için her sene Odtü’de konferans düzenlenir. Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nin düzenlediği bu konferansa dünya çapından katılımcılar eşlik eder. Aynı zamanda 2009 yılından beri basılan 10 liraların arkasında da resmi bulunur.

Bazı önemli konferans katılımcıları:

• Gunter Harder,
• Hndrik Lenstra,
• Jean Pierre Serre,
• Peter Sarnak,
• Robert Langlands,
• David Mumford,
• Don Zagier,
• Gerhard Frey olarak sıralanabilir.

Cahit Arf Adına Yapılan Sempozyumlar

Bilim insanının amacını anlamak veya büyük harflerle anlamak olarak aktaran Arf anısına yapılan sempozyumlar da vardır. 1990 yılında 3-7 eylül tarihlerini kapsayan bir cebir ve geometri konulu sempozyum yapılmıştır. Halkalar ve geometri üzerine yapılan bir başka seminer ise 1984 yılındadır. Arf bu sempozyumda geometri ile alakalı bir makale sunumu da yapmıştır.

Cahit Arf’ın Aldığı Görevler

Aldığı görevler de aynı şekilde değişiklik göstermiştir. TÜBİTAK’ın gelişmesinde de katkıları olan bilim adamı aynı zamanda Bilim Kurulu Başkanlığı görevinde de bulunmuştur. Türk Matematik Derneği Başkanlığı da yaklaşık 4 sene kadar sürdürmüştür.

Cahit Arf’ın Aldığı Ödüller

Ömrünü matematik alanındaki araştırmalara adayan önemli deha Arf’in aldığı ödüller oldukça fazladır. 1974 yılında TÜBİTAK tarafından bilim ödülü almıştır. 1980’de ise Karadeniz Teknik Üniversitesi aracılığı ile onur doktorası aldı. Buna benzer şekilde yine İstanbul Teknik Üniversitesi ve Ortadoğu Teknik Üniversitesi’nden de onur doktorası almayı başarmıştır. 1993 yılında ise Türkiye Bilimler Akademisi Şeref Üyeliği ile onurlandırılmıştır. Dünya çapındaki ödülleri arasında en çok ses getiren ise Fransa’dan aldığı ödül olmuştur. Commandeur des Palmes Academiques ünvanını alan tek Türk olmuştur.

Umarız “Cahit Arf Kimdir? – Hayatına Dair Tüm Bilgiler” ile ilgili yazmış olduğumuz makaleyi beğenmişsinizdir. Ayrıca dilerseniz, aşağıda bulunan diğer değerli dâhilerle ilgili de yazılara bakabilirsiniz.

Kristof Kolomb ve Keşifleri

Müziğin Dehası Mozart

Gelmiş Geçmiş En Büyük Basketbolcu Michael Jordan

Futbolun Efsanesi Maradona

Beethoven’ın İlginç Hayatı

Ressamından Daha Meşhur Olan Tablo

Galileo Galilei Kimdir? Keşifleri Nelerdir?