Demir Eksikliği Anemisi Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir?

Demir Eksikliği Anemisi Nedir ve Nasıl Tedavi Edilir? Demir Eksikliği Belirtileri Nelerdir? Günümüzde dünyada iki milyar insanda vitamin ve mineral yetersizliğine bağlı sorunlar görülmektedir. Bu sorunların en sık görülenleri ise, demir eksikliği anemisidir.

Demir eksikliği anemisi günümüzde en sık görülen halk sağlığı sorunlarından birisidir. Gelişmekte olan ülkelerde yaşayan 3,5 milyar insanda demir eksikliğine bağlı anemi görülmektedir. Tüm yaş grupları için yaşamsal önem taşıyan demir eksikliği anemisi özellikle doğurganlık çağındaki kadınların sağlığını etkilemekte, çalışma kapasitesini sınırlamakta, bebek ve anne ölümlerine neden olmaktadır. Demir eksikliği sorunu önlenmediği veya kontrol altına alınmadığı zaman sağlık sistemini etkilemesi, çocuklarda bilişsel yetenekleri engellemesi, yetişkinlerde üretkenliği düşürmesi nedeniyle ülke ekonomisine büyük yük getirmektedir.

Aneminin görülme sıklığı, sosyal, ekonomik ve coğrafi özelliklerden de etkilenir. Bu nedenle anemi, gelişmekte olan ülkelerin yanı sıra gelişmiş ülkeler için de bir halk sağlığı sorunu olup tüm dünyada çocuk ve genç sağlığı açısından önemli bir problem olmaya devam etmektedir. Gelişmiş ülkelerde bile bazı popülasyonlarda demir eksikliği anemisi %11-30 oranında görülmektedir. Anemi ülkemiz için de önemli bir halk sağlığı sorunudur.

Demir yetersizliğinde bebek ve çocuklarda motor gelişim ve koordinasyon bozulur, dikkat ve algılama azalır, okul başarısı etkilenir, fiziksel aktivite azalır, büyümede gerilik görülür, enfeksiyonlara duyarlılık artar, tırnak, deri ve mukoza değişiklikleri ortaya çıkar. Yetişkinlerde fiziksel çalışma ve iş gücü kapasitesi azalır, yorgunluk görülür. Gebelerde morbidite ve mortalite, bebek ölümleri, düşük doğum ağırlığı ortaya çıkışı ve enfeksiyonlara yakalanma riski arta, bağışıklık sistemi bozulur.

Demir Eksikliği Nedir?

Kansızlık olarak bilinen demir eksikliği anemisi, kandaki kırmızı kan hücrelerinin yapısında oksijenin taşınması ve bu hücrelerin kırmızı olmasını sağlayan hemoglobin  miktarının azalmasıdır.

Demir Eksikliği Belirtileri Nelerdir? 

Baş ağrısı ve baş dönmesi;Demir eksikliğinin erken belirtileri arasında gösterilen baş ağrıları ve onların devamında ortaya çıkabilecek baş dönmesi, göz kararması gibi durumlar, yine vücudun yeterli oksijeni bulamamasının bir sonucu olarak ortaya çıkıyor.

Toprak ve kireç yeme;Bu belirti demir eksikliğinin ileri düzeyde olduğunun bir belirtisidir. Demir eksikliği olanlarda besin olmayan maddelere karşı yoğun bir yeme isteği oluşur.

Yorgunluk ve halsizlik; Aşırı yorgunluğun birçok sebebi olabileceği gibi en büyük sebeplerinden biri de demir eksikliğidir. Demir eksikliğinin sebep olduğu vücudun tüm noktalarına kan aracılığıyla oksijen taşımanın yetersiz olması halsizlik ve zihin bulanıklığı yaratır.

Soluk ten;Demir eksikliğine bağlı olarak kana kırmızı rengini veren hemoglobin oranı azaldığında cildin pembe ve sağlıklı tonu gider, cilt soluklaşır. Özellikle dudaklar solukluğu ilk belli eden bölgedir.

Konsantrasyon bozukluğu;Özellikle çocuklarda oldukça sık görülen ve okulda, eğitim hayatında birçok probleme yol açan konsantrasyon bozukluğunun fark edilmesi oldukça zordur. yorgunluk, derslerin zor olması ya da tembellik gibi birçok sebebe bağlanarak konsantrasyon bozukluğunun fark edilememesi mümkündür.

Demir Eksiliğine İyi Gelen Besinler

• Yeşil yapraklı sebzeler
• Kuru kayısı, kuru incir, kuru üzüm gibi kuru meyveler
• Karaciğer, kırmızı et, tavuk ve balık eti
• Yumurta
• Pekmez
• Fındık,fıstık ve susam
• Kurubaklagiller

Demir Eksikliği Tedavisi Nasıl Yapılır?

Her şeyden önce, diyetinizin demir açısından zengin gıdalar içerdiğinden emin olun.Demir emilimini artırmanın önemli bir yolu bu besinleri C vitamini ile birlikte tüketmektir.

•Her öğünde bol limonlu yeşillikler ve bu yeşilliklerden oluşan karışık bir salata, demir emilimi artırmaktadır.

•Yumurta tüketilirken yanına taze sıkılmış portakal veya greyfurt suyu tercih edilmesi, yumurtadaki demirin daha fazla emilmesini sağlamaktadır. 
 
•Yumurta haşlama yerine kimi zaman menemen gibi pişirilip; yeşil, kırmızıbiber, domates ve soğanla C vitamini kazandırıldığında, demirin alımını artırılmış olur. 

•Ara öğünlerde; kuru meyvelerden kayısı, dut ve kuru üzüm, günlük demir alımına katkıda bulunur. 

•Demir eksikliği ileri boyutta olan kişiler; süt, yoğurt ve ayran gibi kalsiyum içeren gıdaları yemeklerin yanına değil, ara öğünlerde tüketmelidir. Çünkü kalsiyumun demirin emilimini yavaşlatma özelliği vardır.  

•Ispanak yanına yoğurt ile tüketildiğinde demir emilimi azalmaktadır. Ispanağın yumurta ile pişirilmesi ise biyoyararlılığını artırır. 
 
•Kurubaklagil ve tahıllı yemekler; yanında mutlaka bol maydanozlu, marullu, domates ve limonlu salata ile tüketildiğinde, tahıl ve baklagillerin içindeki demir daha fazla emilir. Ayrıca bu besinler kıyma, parça et ya da tavukla pişirildiğinde demir alımı artmaktadır. 
 
•Kahvaltılarda 1- 2 tatlı kaşığı kadar pekmez günlük demir ihtiyacının çoğunu karşılamaktadır. Özellikle keçiboynuzu pekmezi demir yüksek demir içerir. 
 
•Yemeklerle çay ve kahve tüketmeyin.Çay ve kahveyi ara öğünlerde tüketmek gerekir. Özellikle çayda bulunan fitat ve tanenlerin demir emilimini azaltmamaları için, çayı açık ve limon sıkarak içmekte yarar vardır.

Umarım yazımı beğenmişsinizdir, ayrıca dilerseniz diğer yazılarıma da buraya tıklayarak erişebilirsiniz.