Hattat Sanatı Nedir?

Hattat sanatı nedir sorusunun cevabı 6.yy ile 10.yy tarihlerine dayanmakta olup ilk olarak Araplar tarafından kullanılmaya başlanmıştır. Hicretten birkaç asır sonra ise İslam dininin ortak değeri halini almıştır. Osmanlıyla beraber gelişme gösteren hat sanatı, yazı ve çizgiler kullanılarak yapılan güzel yazı yazma sanatına dönüşmüştür.

Bu sanatı icra edenler ise hattat veya kaligrafi unvanını alır. Usta-çırak ilişkisi içerisinde öğrenilen hattat sanatı günümüzde varlığını sürdürmektedir. Estetik bir kaygı barındıran hattat sanatının öğrenilmesi oldukça sabır ve yetenek ister. El becerisinin yanı sıra hayal dünyasının genişliği, sanat kaygısı içinde olmak, hat sanatı için vazgeçilmez unsurlardır.

Hattat Sanatı Nasıl Öğrenilir?

Varlığı yüzyıllar öncesine dayanan hattat sanatı günümüzde insanların gözdesi haline gelmiştir. Halk Eğitim kurslarında veya özel kurslarda hat sanatını öğrenmek mümkündür. Ancak hat sanatını öğrenebilmek için kurslardan daha fazlasına ihtiyaç vardır. Tam anlamıyla bir sanat olan hattatlık büyük bir yetenek ve ruhsal güzellik isteyen bir alandır.

Hattat sanatını icra edenlerin görülen en belirleyici özelliği sabırlı ve estetik kaygısı barındıran insanlar olmasıdır. Hattat sanatı nedir sorusuna cevap arayan insanlar, hat sanatının derinliklerine indiklerinde büyük bir hayranlık duygusu içine girerler. Hayranlık duygusunun uyandırdığı azim hat sanatını öğrenmeye insanları iten en büyük unsurlardan biridir.

Hattat Sanatı İçin Gerekli Malzemeler Nelerdir?

Hattat sanatı malzemeleri günümüzde kolayca temin edilebilen malzemeler içerir.

Bu malzemeler şunlardır;

• Eşit.
• Çaba.
• Kalemtıraş.
• Aharlı Kâğıt.
• Hat Mürekkepleri.
• Celi Kalem.
• Makas.
• Yazı Takımı.
• Hokka.
• Hat Bıçağı.
• Kamış Kalem.
• Kuşe.

Hattat sanatının başlıca malzemeleri bunlardır. Bu malzemelere ek olarak yapılacak olan yazıya göre çeşitli malzemeler eklenebilir.

Hattat Sanatı Yazı Türleri Nelerdir?

Hattat sanatı nedir sorusundan sonra gelen bir diğer soru hat sanatı yazı türleri nelerdir sorusudur. Hattat sanatını bu denli önemli kılan yazı türleridir. Yazı türleri hattat sanatının başlıca unsurlarıdır. Esere ahenk ve estetik kazandıran adeta ruh nakleden etmen şüphesiz kullanılan yazı türlerinden kaynaklanır.

Hattat sanatında kullanılan yazı türleri şunlardır;

• sınır
• Sülüs
• ağ

Üç yazı türünden oluşan hattat sanatında bazı ustalar kendi yazı türlerini icat etmiş ve kullanmışlardır.

-Kufi

En eski yazı türü olan Kufi, adını Hz. Ali döneminden alır. Sert köşeli bir üsluba sahip olan bu yazı türü oldukça keskin hatlar barındırır.

-Hug

Yazıların anası olarak bilinen sülüsün tam olarak ne zaman ve nereden geldiği bilinmemektedir. Genelde yumuşak hatlarda kullanılır.

-Nesih

Sülüs yazı türü ile oldukça benzerlik gösteren nesih, sülüs gibi yumuşak hatlarda kullanılır. Kelime anlamı ortadan kaldırmak olan sülüs, kufi türünün kullanımını büyük oranda azalmasına neden olmuştur.

Hattat Sanatı Çeşitleri Nelerdir?

Hattat sanatını tam anlamıyla anlayabilmek için çeşitlerini de bilmek gerekir. Çünkü çeşitlerine göre harflerin yazılışı, sembollerin çizimi değişiklik göstermektedir.

Hattat sanatı çeşitleri şunlardır;

• Arap Hattat Sanatı.
• Çin Hattat Sanatı.
• İslami Hattat Sanatı.
• Batı Hattat Sanatı.
• Pers Hattat Sanatı.

Hattat sanatının varlığının yüzyıllar öncesine dayanması, oldukça geniş bir coğrafyaya yayılmasına neden olmuştur. Temel de aynı olsa da her coğrafyanın hattat sanatı kendine özgüdür. Bu nedenle hat sanatı ustaları da uzmanlık kazandıkları hat çeşidine göre eserlerini ortaya koyarlar. Bir hat sanatı ustasının farklı çeşitlere hakim olması az görülür bir olaydır.

Hattat Sanatı Nasıl Yapılır?

Hat sanatı her hat ustasının kendine özgü yöntemleriyle yapılır. Hat sanatında önemli olan estetik kaygısı olduğu için, sanatçıların estetik anlayışına göre değişiklik gösterir. Önemli olan sanatçının yazacağı kelimeyi belirlemesidir. Yazılacak kelime belirlendikten sonra tamamen sanatçının yeteneğine bağlı olarak gelişir. Hat sanatı harflerin sembolleştirilmesi veya sembollerin harf halini almasıdır, Bu durumda harflere ve sembollere nasıl bir yol çizileceği hat ustasının yetenekli ellerinde saklıdır.

Hayal gücünün hat sanatında ön planda olması, hattatın hayal dünyasını kelimelere nakış etmesini gerekli kılar. İyi bir hattat düşüncelerini eserlerine yansıtır ve bunu yaparken estetik değerleri göz önünde bulundurarak ortaya bir sanat eseri çıkartır. Herkesin yapabileceği yapsa da başarılı olamayacağı bir alan olan hattatlık oldukça önemlidir. Hattatların hat sanatını öğrenme aşamalarına baktığımızda usta-çırak ilişkisi içerisinde uzun yıllar eğitim gördükleri bilinen bir gerçektir. Bu dikkate alındığında iyi bir hattat olabilmek için uzun yıllar süren öğrenme aşamaları hattatlık için gereken özelliklerden sadece birisidir.

Hattat Sanatı Nerelerde Kullanılır?

Hat sanatı matbaanın icadından önce günlük yazışmalarda ve resmi yazışmalarda kullanılırdı. Zaman içerisinde matbaanın icadı ve yaygınlığı ile hat sanatı sadece özel şeylerde kullanılmaya başlandı. Buna bağlı olarak hat sanatının önemi de arttı. Osmanlıda önemli eserlerde hat sanatı kullanılarak eserin değerinin arttırılması sağlandı. Osmanlı da hat sanatını genellikle cami kapıları, kervansaray işlemeleri, hamamlar, cami minareleri ve camilerin iç kısımlarında görmek mümkün. Bu eserlerin dışında çeşitli el yazmalarında da hat sanatı yoğun olarak kullanılmıştır.

Hattat Sanatı Eserleri Ne Kadardır?

Sanat eserlerine paha biçmek mümkün olmadığı gibi belirli bir fiyat aralığı söylemek de ne yazık ki mümkün değil. Fakat hattat sanatı nedir başlığını inceleyen insanlar, hat sanatının güzelliğiyle karşılaştıklarında bu eserlere sahip olmak istiyorlar. Günümüzde tamamen dekoratif amaçlı kullanılan hat sanatının basit çeşitleri de mevcut. Bu çeşitlere internet üzerinden ulaşmak mümkün olduğu gibi fiyat bakımından da erişilebilir rakamlarda. Ancak gerçek bir hat ustasının eseri oldukça yüksek fiyatlara çıkabiliyor.

Hattat Sanatını Evde Yapmak Mümkün müdür?

Hat sanatı için gerekli malzemeler kolaylıkla bulanabilecek malzemeler olduğu için evde hat sanatını icra etmek mümkündür. Yeni başlayanlar için basit örneklerin bulunduğu, hobi malzemeleri denilebilecek kapsamda hat malzemeleri de mevcuttur.