İsraf Nedir? Geleneksel Türk Mutfağından 5 İsrafsız Tarif

İsraf nedir sorusunun yanıtını herkesin öğrenmesini sağlamak; ülkemizde sürdürülebilir bir yiyecek kültürü oluşturmak ve bu kültürün dünya çapında yayılmasına destek olabilmek adına öncelikli olarak yapılması gerekenler arasında yer alıyor. Çünkü, tüketim çılgınlığının giderek artması ve gıda israfını ürkütücü boyutlara taşıyarak küresel bir tehdit haline getirmesi, günümüzün en çarpıcı gerçeklerinden birini oluşturuyor.

Bugün, dünya gündeminin en önemli konularından birini oluşturan yiyecek israfının büyük çoğunluğu evlerimizde yapılıyor. Yaşanan bu durum ise israf konusunda bireysel farkındalık ve toplumsal bilinç oluşturacak çalışmalara duyulan ihtiyacı gözler önüne seriyor.

Bu anlamda 5 danışman ve 14 şefin katkıları ile Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın himayesinde hazırlanan Asırlık Tariflerle Türk Mutfağı kitabının geleneksel Türk mutfağının israfa yer vermeyen reçetelerle dolu olduğunu kanıtlayan en önemli eserlerden biri olduğunun altını çizmekte fayda var.

Türk mutfak kültürünü dünyaya tanıtacak eşsiz kaynaklardan biri olmasının yanı sıra pek çok farklı kültürle etkileşim halinde olmuş Anadolu mutfağına ait yemeklerin, israfsız bir şekilde nasıl hazırlanabileceğine dair bilgilerin de yer aldığı kitap, evlerde gıda israfını engellemeye yardımcı olacak önemli tariflere de ışık tutuyor.

Peki geleneksel Türk mutfağından yiyeceklerinizi israf etmeden hazırlayabileceğiniz tarifler neler olabilir? Bu yazımızda sizler için öncelikle israf nedir sorusunu yanıtlıyor, ardından da mutfakta harikalar yaratmanıza yardımcı olabilecek tariflere yer veriyoruz.

Çağımızın En Önemli Sorunu: İsraf Nedir?

Küresel iklim mücadelesinin her geçen gün daha büyük bir problem haline geldiği, global bir açlık ve susuzluk krizinin yaşandığı ve atmosfer kökenli afetlerin giderek sıklaştığı çağımızda insanoğlunun geleceğini tehdit eden sorunlardan biri de israf. Peki israf nedir?

Yakın gelecekte çok büyük küresel problemlere kapı aralayacağından artık şüphe duyulmayan israf kavramını, çeşitli nedenlere bağlı olarak yapılan gereksiz harcamalar olarak tanımlamak mümkün. İnsanoğlu tarafından bugün, yaşamın neredeyse her alanında yapılan bu savurganlığın öncelikli olarak evlerimizde başladığının da altını tekrar çizmekte fayda var.

Büyük çoğunluğunu yemek artıklarının oluşturduğu evsel atıkların kontrolsüz artışını, israfın en belirgin örneği olarak göstermek, zannediyoruz ki yanlış olmayacaktır. Bu yüzden de gıda ve su tasarrufuna önem vererek üzerinize düşen görevi yerine getirmek, israfın önlenmesi noktasında atacağınız en önemli adımlardan biri olacaktır.

Geleneksel Türk mutfağının zengin menü çeşitliliği içerisinde, hem glütensiz beslenmeye dikkat edenler için hem sebze tüketimine ağırlık verenler için hem de hayvansal gıdalar tüketmeyi tercih edenler için çok yönlü alternatifler bulunması ise israfsız ve sağlıklı yaşamın Türk toplumu için zannedildiği kadar da zor olmadığını gözler önüne seriyor.

Son dönemde bu konuya dair toplumsal bir farkındalık oluşturabilmek adına pek çok projenin hayata geçirildiği biliniyor. Daha önce de belirtmiş olduğumuz üzere, bu konuya dair yapılan çalışmalardan bir tanesi de Asırlık Tariflerle Türk Mutfağı Kitabı.

Sıfır atık konusunda önemli çalışmaların içerisinde yer alan Emine Erdoğan Türk mutfağı kitabı ile ilgili heyecanını, kitabın tanıtım programında “Bu güzide eserin hazırlanmasında emeği geçen herkese, projeyi yürüten Kültür ve Turizm Bakanlığımıza, destek veren Türkiye Turizm ve Tanıtım Geliştirme Ajansı’na teşekkür ediyorum. İnşallah bu kitap dünyanın önemli kütüphanelerinde, gastronomi raflarında yer alacağı gibi kültürel diplomasi alanında da yeni bir köprü olacaktır.” sözleri ile dile getirmişti.

Emine Erdoğan, atıksız tariflerle kültür kodlarımızı da içinde barındıracak bu kitabın ilk olarak “Asırlık Tariflerle Türk Mutfağı” ismi ile Türkçe, Turkish Cuisine With Timeless Recipes adıyla da İngilizce olarak yayınlanacağını belirtirken yakın zamanda İspanyolca, Arapça ve daha pek çok dilde çevirilerinin yapılacağını vurgulamıştı.

Asırlık Tariflerle Türk Mutfağı kitabında, geleneksel Türk mutfağının atıksız ve sürdürülebilir tariflerle dolu bir mutfak olduğuna dikkat çekiliyor. Bu anlamda Asırlık Tariflerle Türk Mutfağı kitabı ve bugüne dek yapılan diğer çalışmalar geleneksel Türk mutfağının lezzetli ve sağlıklı olmasının yanı sıra çevre dostu olduğunu da gözler önüne seriyor.

Peki birçok iklime ev sahipliği yapan Anadolu topraklarından çıkarak gelenekselleşen Türk mutfağı yemekleri içerisinden tek bir lokmayı dahi israf etmeden hazırlayabileceğiniz tarifler hangileri olabilir?

İsraf nedir sorusunu yanıtladıktan sonra yazımızın devamında gıda tasarrufuna önem verenler için kritik bir konu olan israfsız geleneksel Türk yemeklerinden örnekler sıralayacağız.

Geleneksel Türk Mutfağının İsrafsız Tarifleri

Bundan çok da uzak olmayan bir geçmişte Anadolu mutfağında, sıfır atık kültürünün hakim olduğunu; meyve ve sebze kabuklarının değerlendirilerek yeni bir yemeğe dönüştürüldüğünü biliyoruz.

Artan tüketim çılgınlığı ile unutulan bu kültürü yeniden evinize ve sofralarınıza taşımaya ne dersiniz? İşte Türk mutfağından hem çok lezzetli hem de israfsız tarifler!

1. Bayat Ekmek Köftesi

Dünyada en çok israf edilen gıda türlerinden biri de ekmek. Bayat ekmek köftesi ise evde bayatlayan ekmeklerinizi değerlendirebileceğiniz harika bir tarif. Özellikle çocukların çok seveceği bu tarife, vejetaryen beslenme stilini benimseyenlerin de bayılacağından şüphemiz yok.

Malzemeler:

2. Artan Pilavdan Yoğurt Çorbası

Şimdi de bir önceki günden kalan pirinç pilavını çöpe atmak yerine değerlendirebileceğiniz güzel bir tarif ile karşınızdayız. Bu tarifi dilerseniz yayla çorbası olarak da hazırlayabilir, kalan pirinci onun içerisine ilave edebilirsiniz.

Malzemeler:

Hazırlanışı:

3. Yoğurtlu Kabak İçi

İsraf nedir sorusunun yanıtını idrak edenlerin ve mutfakta israfa son vermek isteyenlerin seveceğini düşündüğümüz bir başka tarif de yoğurtlu kabak içi. Türk mutfağının en sevilen yemeklerinden biri olan kabak dolması yapımında kullandığınız kabak içlerini çöpe atmak yerine, ara öğünlerde tüketebileceğiniz harika bir lezzete dönüştürebilirsiniz

Malzemeler:

Yapılışı:

4. Ekonomik Bulgur Pilavı Tarifi

Bulgur pilavına bir önceki günden kalan yeşil mercimekler ile ayrı bir lezzet katabileceğinizi biliyor muydunuz? Mutfağınızda bu tarifi deneyerek hiç atık olmaksızın nasıl harikalar yaratabileceğinize kendiniz de şahit olabileceksiniz.

Malzemeler:

Yapılışı:

5. Pancar Sapı Turşusu

Mutfakta pancar ile hazırladığımız tariflerde çoğu zaman pancarın saplarını atarak atık oluşturuyoruz. Oysa ki pancar sapları ile hem atıksız, hem israfsız hem de mide ve bağırsak sağlığına çok iyi gelen bir turşu hazırlayabilirsiniz.

Malzemeler:

Yapılışı:

Yazımızda israf nedir sorusunu yanıtlayarak mutfaklarınızda israfa yer vermeden pişirebileceğiniz sağlıklı ve lezzetli tariflere yer verdik. Buna benzer tariflerin çok daha fazlasını ise içerisindeki 200’den fazla tarifle ön plana çıkan ve Emine Erdoğan Hanımefendi himayesinde hazırlanan Asırlık Tariflerle Türk Mutfağı kitabında bulabileceğinizin tekrar altını çizelim.